Via voorzitter Paul Magnette liet de PS weten bereid te zijn om de federale meerderheid de nodige stemmen te bezorgen om de Grondwet te herzien en zo de Senaat af te schaffen. De partij koppelt die steun echter aan de voorwaarde dat ook het recht op abortus in de Grondwet wordt opgenomen. B Plus betreurt dat de PS en haar voorzitter kiezen voor zo’n ruilhandel tussen twee dossiers die eigenlijk niets met elkaar te maken hebben. De organisatie is bijzonder teleurgesteld in de houding van de heer Magnette, die in 2010 nog de Prijs voor Politieke Moed van B Plus ontving. Van hem had men eerder mogen verwachten dat hij zou pleiten voor de invoering van een federale kieskring in ruil voor zijn steun.
Institutionele en ethische thema’s
In België is het al lang gebruikelijk dat ethische kwesties apart besproken worden, met inbreng van zowel meerderheid als oppositie. Zo kwam de eerste gedeeltelijke depenalisering van abortus tot stand via een alternatieve meerderheid, zonder de toenmalige coalitie te ondermijnen. Het plan van de zogenaamde “Arizona-regering” om de Senaat af te schaffen, is geen ethisch maar een institutioneel dossier. Dat de PS, wier stemmen nodig zijn voor zo’n grondwetsherziening, haar steun aan voorwaarden koppelt, is op zich begrijpelijk. Het is legitiem dat een oppositiepartij van de gelegenheid gebruikmaakt om punten uit haar eigen programma op tafel te leggen. Maar het vermengen van een institutioneel en een ethisch debat is zeer betwistbaar en dreigt vooral beide dossiers te blokkeren.
Federale kieskring
In plaats van het recht op abortus te koppelen aan dit debat, had de PS haar steun voor de afschaffing van de Senaat kunnen verbinden aan een ander institutioneel thema: de invoering van een federale kieskring, waarin 15 leden van de Kamer rechtstreeks zouden worden verkozen. Die federale kieskring stond letterlijk in het verkiezingsprogramma van de PS van 2024 (p. 991) en zou een echte tegenprestatie geweest zijn voor de afschaffing van de Senaat. Het idee komt bovendien uit het werk van de Paviagroep, waarvan de heer Magnette zelf lid is (zie: https://www.paviagroup.be).
Het is jammer dat de PS ervoor kiest om een gevoelige ethische kwestie als abortus te mengen met het institutionele debat, in plaats van zelf een constructieve rol te spelen in dat institutioneel dossier. Het plan om de Senaat af te schaffen – hoe betwistbaar ook – bood de partij nochtans een unieke kans om eindelijk het debat over de federale kieskring op gang te trekken. Dit is op zijn best een gemiste kans, en op zijn slechtst het bewijs dat de PS haar kiezers iets anders heeft voorgehouden dan ze bedoelde.
Prijs voor Politieke Moed
B Plus is diep teleurgesteld over de houding van de PS-voorzitter in dit dossier. De heer Magnette kreeg in 2010 onze Prijs voor Politieke Moed voor zijn constructieve houding in de Nederlandstalige media en zijn inzet om bruggen te bouwen tussen de gemeenschappen in ons land. De manier waarop de PS-voorzitter vandaag afstand neemt van de voorstellen in zijn partijprogramma die ons federale systeem echt zouden kunnen versterken, stelt ons dan ook bijzonder teleur.